Cultuureducatie en de behoeften van de leerlingen

Als ICC’er richt je je op het cultuuraanbod binnen de school. Je bekijkt of dit juist is of dat er verbetering nodig is. Een ICC’er controleert of het aanbod kinderen iets nieuws leert maar ook of het leuk voor de kinderen is. In hoeverre wordt er eigenlijk naar de mening van de kinderen gevraagd? Is er überhaupt ooit een gesprek over het aanbod wat leerlingen kunnen krijgen op school? Dit zoek ik uit op de stageschool waar ik op dit moment zit.

Mijn stageschool zit toevallig net in een project van Scala. Zelf ben ik er nog niet bij geweest, maar het schijnt ontzettend leuk te zijn. De blazersklas, wordt het genoemd. Kinderen zijn erg enthousiast. Aankomende maandag mag ik het ook een keertje meemaken en ik ben zeer benieuwd. Cultuureducatie maak ik op deze stageschool eigenlijk maar weinig mee. Volgens mij doen ze hier niet héél veel mee. Cultuureducatie. “Wat is eigenlijk cultuur?” vraag ik aan mijn klas. Dat weten ze redelijk goed uit te leggen. Cultuur is een lastig begrip. Toch weten ze te noemen wat daaronder kan vallen. In mijn stageklas zitten dan ook verschillende culturen. Zo vertelt een leerling dat hij in zijn eigen cultuur aan Ramadan  doet en vertelt een andere leerling dat zij anders eet thuis dan de meeste kinderen.

We praten over de 5 disciplines van cultuureducatie. Drama, beeldende vorming, erfgoed, muziek en dans. De ene discipline spreekt duidelijk meer aan dan de andere. Ik vraag elke leerling welke discipline hen het meest aanspreekt. We gaan de kring bij langs. De kinderen hoeven niet lang over een antwoord na te denken. Muziek en drama waren overduidelijk populair. Voor mij is dit dan ook niet een verrassing, omdat deze vaak als leukst worden gezien. Naast beeldende vorming zal muziek en drama waarschijnlijk ook het meest op scholen worden gegeven. De kinderen in mijn klas gaven aan dat ze muziek leuk vinden, omdat ze blij worden van instrumenten en het ‘hip’ en gezellig is. Drama werd gekozen, omdat ze hier goed in zijn en het ‘lekker toneelspelen’ is.

Erfgoed was duidelijk het minst leuk volgens de klas. Ook dit had ik weer volledig verwacht. Acht van de dertien kinderen kozen voor erfgoed als minst leuke discipline. Een leerling noemde het ‘saai en onnodig, want we leren toch al genoeg op school?’ Eigenlijk helemaal niet zo gek dat leerlingen liever voor dans of drama kiezen in plaats van erfgoed. De leerling had wel gelijk: erfgoed zie je sneller terug in de lessen dan een discipline als dans. Maar toch blijft erfgoed wel heel belangrijk. Hoe zorg je er nou eigenlijk voor dat je leerlingen enthousiast maakt voor erfgoed? Als je het van tevoren met de kinderen over erfgoed hebt kan ik me voorstellen dat nog niet iedereen enthousiast is. Maar vaak is het wel zo dat de klas na een erfgoedactiviteit er ineens heel positief over is. Hoe zorg je voor dat enthousiasme van tevoren?

Aan het einde van ons gesprek vroeg ik de leerlingen wat voor cultuureducatie zij op school krijgen en wat ze nog zouden willen leren. Volgens een leerling werd er veel aan erfgoed gedaan, maar zat dit dan wel in de standaard lessen. Beeldende vorming komt vaak voor en muziek zo af en toe. Wat ze op deze school dus eigenlijk missen is drama (één keer per jaar een korte voorstelling opvoeren) en dans. Bij muziek zouden ze graag nog meer met instrumenten willen spelen, harde geluiden en liedjes zingen. Bij drama hopen de leerlingen meer voorstellingen voor eigen klas en huilscènes. Beeldende vorming vinden ze leuk, maar vaak hetzelfde. Ze hopen ooit beelden te leren maken.

Het is interessant om te horen wat leerlingen nou eigenlijk belangrijk en leuk vinden. Ik denk dat ICC’ers daar niet snel aan zullen denken om ook naar de meningen van de leerlingen te luisteren. Toch vind ik dat zelf best van belang. Kinderen mogen van mij hun mening laten horen. Ik denk dat we daar veel mee kunnen doen, om het zo ook nog leuker voor de kinderen zelf te maken. Wel moet er een grens zijn, want ik vind niet dat kinderen alles moeten bepalen. Als dat met alles zou gebeuren zou dat natuurlijk niet goed voor het onderwijs zijn. Zoals ik eerder beschreef, vind ik het wel van belang dat erfgoed goed aan bod komt, vooral omdat het vaak in de omgeving is. Ik vind het goed dat kinderen meer over de geschiedenis van hun omgeving komen te weten. Als je als ICC’er volledig naar de mening van kinderen zou luisteren, zou je waarschijnlijk nooit met erfgoed komen. Eerder schreef ik over ‘het Cultuurmenu’ in Steenwijkerland. Dit is zo geregeld dat elke groep elk jaar één keer aan erfgoed werkt, één voorstelling en één workshop. Dit is naar mijn idee goed verdeeld. Je zou dan altijd nog kunnen luisteren naar de ideeën van de kinderen: missen ze dans, dan kies je een jaar voor dans.

Als ICC’er kun je voor een leerzaam, goed en leuk cultuuraanbod zorgen wanneer je belangrijke onderdelen combineert met de behoeften van de leerlingen op de basisschool!